شانه یخ زده چیست و برای درمان آن چه باید کرد
شانه یخ زده مشکل تقریبا رایجی بین افراد محسوب می‌شود که کپسول مفصل شانه را درگیر می‌کند. این بیماری تخریب غضروف مفصلی و استخوان را به همراه ندارد و معمولا همراه با درد و سفتی در مفصل شانه نمایان می‌شود. علائم و نشانه‌های ناشی از آن به تدریج شروع می‌شود و با گذشت زمان بدتر خواهد شد.
درمانی که برای این عارضه در نظر گرفته می‌شود، بسته به شدت آن متفاوت خواهد بود. اگر در شانه خود دچار مشکلاتی اعم از درد و خشکی هستید، در ادامه با ما همراه باشید تا اطلاعات کاربردی در این خصوص در اختیار شما قرار دهیم.
شانه یخ زده چه علائمی دارد؟
شانه یخ زده در سه مرحله ایجاد می‌شود، هر مرحله نیز می‌تواند چندین ماه طول بکشد و علائمی را به همراه دارد:
مرحله اول؛
در این مرحله درد و محدودیت حرکتی دارید که این دوره معمولا بین ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد.
مرحله دوم؛
در این مرحله محدودیت حرکتی وجود دارد و شانه شما سفت شده است؛ اما کاهش درد را احساس خواهید کرد. این مرحله بین ۴ تا ۲۰ ماه طول خواهد کشید.
مرحله سوم.
در مرحله سوم دامنه حرکات افزایش یافته و دردهای شما تا حد زیادی بهبود می‌یابد. این مرحله بین ۵ تا ۲۶ ماه است.
در برخی از افراد ممکن است درد هنگام شب بدتر شود و اختلال در خواب را به‌همراه داشته باشد.
علت ایجاد شانه یخ زده چیست؟
استخوان‌ها، رباط‌ها و تاندون‌ها مفصل شانه شما را تشکیل می‌دهند و در یک بافت همبند قرار گرفته‌اند. این عارضه هنگامی رخ می‌دهد که کپسول در اطراف مفصل ضخیم و سفت شود و در نهایت حرکات را محدود کند. پزشکان علت دقیق ایجاد چنین تغییراتی را متوجه نشده‌اند.
اما در برخی موارد به‌طور مثال در افرادی که دیابت دارند یا افرادی که مجبور شده‌اند در مدت طولانی به‌دلیل جراحی یا شکستگی بازو، شانه خود را بی‌حرکت نگه دارند، شانه یخ زده مشاهده شده است.
عوامل خطرساز در ایجاد شانه یخ زده
افرادی که تحرک طولانی یا کاهش تحرک دارند، بیشتر در معرض یخ زدگی شانه قرار دارند. عدم تحرک در این قسمت از بدن می‌تواند به دلایل زیر باشد:
- آسیب به روتاتور کاف
- شکستگی بازو
- سکته
- دوره بهبودی پس از عمل جراحی
- بیماری‌های سیستمیک
همچنین در افرادی که دچار بیماری‌های خاصی هستند ممکن است خطر ابتلا افزایش یابد. بیماری‌هایی مانند:
- دیابت
- پرکاری تیروئید
- کم کاری تیروئید
- بیماری‌های قلبی و عروقی
- سل
- پارکینسون
آیا راهکاری برای پیشگیری از شانه یخ زده وجود دارد؟
همانطور که گفتیم یکی از دلایلی که منجر به این مشکل می‌شود، عدم تحرک است. حال این بی تحرکی می‌تواند به‌دلیل آسیب دیدگی شانه، شکستگی بازو و غیره باشد. شاید تصور کنید اگر شانه خود را بی حرکت نگه دارید، برای شرایط شما و بهبودی بسیار موثر است، اما در حقیقت اینطور نیست.
حتی اگر دچار آسیب دیدگی شده‌اید، می‌بایست تحت نظر متخصص فعالیت‌ها و تحرک‌های متناسب با شرایط خود را داشته باشید تا متحمل چنین عارضه‌ای نشوید.
نحوه تشخیص شانه یخ زده چگونه است؟
هنگامی که به بهترین متخصص ارتوپدی در کرج مراجعه می‌کنید، در مرحله اول معاینه فیزیکی انجام می‌شود. به‌طور کلی شانه یخ زده می‌تواند با علائمی که از سوی بیماری گزارش می‌شود، تشخیص داد.
اما گاهی پزشک لازم می‌داند آزمایشاتی از قبیل تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا MRI برای شما انجام شود تا تشخیص دقیق و درستی صورت گیرد.
درمان شانه یخ زده
بیشتر درمان‌هایی که برای این عارضه در نظر گرفته می‌شود، به منظور کنترل درد شانه و حفظ حداکثر دامنه حرکات است. به‌طور کلی راهکارهای درمانی که برای این عارضه در نظر گرفته می‌شود شامل موارد زیر است:
داروها
مسکن‌های بدون نسخه مانند مانند آسپرین و ایبوپروفن می‌تواند در کاهش درد و التهاب ناشی از یخ زدگی کمک کند. در برخی از مواقع ممکن است بسته به شدت درد، پزشک داروهای قوی‌تری را برای شما تجویز کند.
فیزیوتراپی
در فیزیوتراپی تمرینات حرکتی وسیعی به شما آموزش داده می‌شود تا دامنه حرکات افزایش پیدا کند.
سایر روش‌های درمانی
تزریق داروهای استروئیدی
تزریق کورتیکو استروئید به مفصل شانه به کاهش درد و بهبود حرکت کمک می‌کند.
تزریق آب استریل
تزریق آب استریل در کپسول مفصل به کشش بافت و حرکت مفصل کمک می‌کند.
حرکت دادن شانه
در این حالت بیمار ممکن است تحت بی حسی باشد، سپس پزشک مفصل شانه را در جهت‌های مختلفی حرکت می‌دهد تا به رفع سفتی بافت کمک کند.
عمل جراحی
انجام عمل جراحی برای رفع شانه یخ زده بسیار نادر است؛ اما، اگر هیچ یک از روش‌های ذکر شده موثر نباشد پزشک ممکن است انجام عمل جراحی را برای از بین بردن بافت اسکار و چسبندگی شانه در نظر بگیرد. معمولا این روش جراحی‌ها به‌صورت آرتروسکوپی شانه انجام می‌شود.
مراقبت‌های خانگی جهت درمان شانه یخ زده
گاهی با برخی از راهکارهای خانگی می‌توانید علائم ناشی از شانه یخ زده را برطرف کنید. به‌طور مثال می‌توانید یخ را دور حوله بپیچید و به‌مدت ۱۵ دقیقه روی شانه خود بگذارید، چندین‌بار این روش خانگی را طی روز انجام دهید.
همچنین انجام تمرینات ورزشی تحت نظر متخصصین می‌تواند در روند بهبودی بسیار موثر عمل کند. در واقع می‌توان گفت که اغلب افرادی که دچار این عارضه می‌شوند، می‌توانند با روش‌های غیر جراحی و ساده مشکل خود را برطرف کنند.
بیماری شانه یخ زده در طولانی مدت به چه صورت است؟
اغلب افراد طی دو سال بدون اینکه اقدام خاصی برای درمان انجام دهند، بهبود پیدا می‌کنند. البته فیزیوتراپی و مصرف داروهای مسکن می‌تواند در پیشرفت سریع بیماری موثر باشد. اگر عمل جراحی برای درمان انجام داده‌اید، حتما باید تمرینات درمانی را پس از ماه اول انجام دهید.
آیا می‌توان از شانه یخ زده جلوگیری کرد؟
یکی از نکات مهمی که باید در نظر داشته باشید، این است که نگذارید دست و شانه بی‌حرکت بماند. گاهی دست برخی از افراد به‌دلیل اینکه درد دارند، بی‌حرکت می‌ماند و منجر به شانه یخ زده می‌شود.
به‌طور کلی درمان زود هنگام بیماری، از بدتر شدن شرایط و عارضه‌های ناشی از آن جلوگیری می‌کند. همچنین اگر مبتلا به دیابت هستید، با کنترل شرایط خود می‌توانید از شانه یخ زده جلوگیری کنید.
ورزش برای درمان شانه یخ زده
کشش پاندول
برای انجام این تمرین شانه‌های خود را شل کنید، سپس کمی خم شوید، دستی که آسیب ندیده روی میز بگذارید و دست آسیب‌دیده را آویزان کنید و به‌صورت دایره شکل بچرخانید. ۱۰ دور در هر جهت این تمرین را انجام دهید. اگر توانایی انجام این تمرین را ندارید، انجام ندهید.
کشش با کمک حوله
دو طرف حوله را از پشت با دست‌های خود نگه دارید. فاصله بین دستان‌تان باید ۹ سانتی‌متر باشد، همچنین حوله را باید به‌صورت افقی نگه دارید. با دست سالم خود حوله را بالا بکشید تا در دست آسیب‌دیده کشش ایجاد شود.
قرار دادن انگشت روی دیوار
رو به دیوار بایستید و به اندازه سه چهارم بازو از دیوار فاصله داشته باشید. با انگشت دستی که آسیب‌دیده است، دیوار را لمس کنید. انگشت خود را تا جایی که می‌توانید بالا ببرید، سپس به آرامی پایین بیاورید. این تمرین را ۱۰ تا ۲۰ بار در طول روز انجام دهید.
قرار دادن دست به‌سمت مخالف
می‌توانید به حالت نشسته یا ایستاده باشید. با دست سالم خود بازوی دست آسیب‌دیده را بالا بیاورید و به‌سمت مخالف هدایت کنید تا کشش ملایمی به شانه وارد شود. کشش را باید به‌مدت ۱۵ تا ۲۰ ثانیه حفظ کنید، این تمرین را ۱۰ تا ۲۰ بار در طول روز انجام دهید.
حرکت کششی زیر بغل
دست آسیب‌دیده خود را در سطحی کمی بالاتر از سینه قرار دهید. سپس به آرامی زانوهای خود را خم کنید، خم کردن را کم‌کم بیشتر کنید تا کشش را در زیر بغل احساس کنید، سپس زانوی خود را به آرامی صاف کنید. این حرکت کششی را ۱۰ الی ۲۰ بار در طول روز انجام دهید.
چرخش دست به‌سمت بیرون
یک طناب یا باند کشی را با دستان خود نگه دارید، به‌طوری که آرنج شما زاویه ۹۰ درجه را بسازد. دست آسیب‌دیده را کمی به‌سمت بیرون متمایل کنید و به‌مدت ۵ ثانیه به همان حالت نگه دارید. این تمرین را ۱۰ تا ۱۵ بار در روز انجام دهید.
چرخش دست به‌سمت داخل
در نزدیک یک در بسته قرار بگیرید و یک سمت باند یا طناب را در دستگیره در قرار دهید. سمت دیگر طناب را با دیگر دست آسیب‌دیده خود نگه دارید، به‌طوری که آرنج به‌صورت ۹۰ درجه باشد. باند را کمی به‌سمت داخل بکشید و باید به‌مدت ۵ ثانیه در این حالت باقی بماند.
