اسپوندیلیت آنکیلوزان؛ بیماری التهابی مفصل

اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی بیماری التهابی و آرتروز است که منجر به کمردرد می‌شود. این عارضه به تدریج باعث حالت خمیدگی کمر خواهد شد.
اگر دنده‌ها تحت تاثیر این بیماری قرار داشته باشند، تنفس عمیق بیمار نیز دشوار می‌شود. این بیماری بیشتر در آقایان مشاهده شده است.
علائم و نشانه‌های ناشی آن معمولا در بزرگسالی ایجاد می‌شود. التهاب ممکن است حتی در سایر قسمت‌های بدن مانند چشم‌ ایجاد شود.
هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد؛ اما، برخی از راهکارها به کاهش علائم کمک می‌کند و از پیشرفت بیماری جلوگیری خواهد کرد.

اسپوندیلیت آنکیلوزان چه علائمی دارد؟

علائم و نشانه‌های اولیه اسپوندیلیت آنکیلوزان ممکن است شامل درد و سفتی در کمر و باسن باشد. این علائم را به خصوص هنگام صبح و پس از مدتی بی تحرکی تجربه خواهید کرد. علائمی مانند گردن درد و خستگی نیز بسیار شایع است.

قسمت‌هایی که بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرد شامل موارد زیر است:

• مفصل بین ستون فقرات و لگن
• مهره‌های کمر
• قسمت‌هایی که تاندون‌ها و رباط‌های شما به استخوان متصل می‌شود، عمدتا در ستون فقرات و گاهی اوقات در امتداد پشت پاشنه
• غضروف بین استخوان سینه و دنده‌های شما
• مفصل ران و شانه

علت ایجاد اسپوندیلیت آنکیلوزان چیست؟

علت ایجاد این بیماری مشخص نیست؛ اما، با این حال عوامل ژنتیکی تاثیرگذار هستند. افرادی که ژنی به نام HLA-B27 دارند در معرض خطر این بیماری قرار دارند.

عوامل خطر در ایجاد بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان

برخی از عوامل می‌تواند در افزایش خطر این بیماری نقش داشته باشد که این موارد به شرح زیر است:

• جنسیت؛ آقایان بیش از خانم‌ها به این بیماری مبتلا می‌شوند.
• سن؛ این بیماری در اواخر بلوغ یا اوایل بزرگسالی ایجاد می‌شود.
• وراثت؛ بیشتر افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان دارای ژن HLA-B27 هستند؛ اما، با این حال بسیاری از افرادی که این ژن را دارند، به این بیماری مبتلا نمی‌شوند.

عوارض بیماری اسپوندیلیت آنکیلوزان

در صورتی که این بیماری به‌صورت شدید ایجاد شده باشد، استخوانی جدید جهت بهبودی ایجاد می‌شود. این استخوان جدید شکاف بین مهره‌ها را پر می‌کند و در نهایت بخش‌هایی از مهره‌ها با یکدیگر ادغام می‌شوند. این قسمت از ستون فقرات سفت و غیر قابل انعطاف‌پذیر خواهد شد.

جوش خوردن استخوان‌ها به یکدیگر ممکن است منجر به سفت شدن قفسه سینه شود و همچنین ظرفیت و عملکرد ریه را تحت تاثیر قرار دهد.
سایر عوارض ناشی از این بیماری به شرح زیر است:

التهاب چشم (یووئیت)

یووئیت از عوارض رایج اسپوندیلیت آنکیلوزان است که می‌تواند منجر به درد چشم، حساسیت به نور و تاری دید شود. در صورت ایجاد این علائم حتما باید به پزشک مراجعه کنید.

شکستگی‌های فشاری استخوان

در این بیماری ممکن است مهره‌ها ضعیف و در نهایت خرد شوند. این عوارض می‌تواند حالت خمیده بدن را افزایش دهد. شکستگی مهره‌ها به نخاع و اعصابی که از ستون فقرات عبور کرده فشار و آسیب وارد می‌کند.

نحوه تشخیص اسپوندیلیت آنکیلوزان چگونه است؟

زمانی که به بهترین متخصص ارتوپدی در کرج مراجعه می‌کنید ابتدا جهت تشخیص معاینات فیزیکی انجام می‌گیرد. پزشک از شما می‌خواهد که در جهت‌های مختلفی خم شوید تا دامنه حرکت ستون فقرات را مورد بررسی قرار دهد.
گاهی پزشک به شما می‌گوید نفس عمیق بکشید تا متوجه شود در قفسه دچار مشکلی شده‌اید یا خیر.

آزمایشات تصویربرداری

آزمایشاتی مانند اشعه ایکس این امکان را به پزشک می‌دهد تا تغییرات در مفصل و استخوان‌ها را مورد بررسی قرار دهد. با این حال ممکن است علائم قابل مشاهده‌ای در ابتدای این بیماری وجود نداشته باشد.
MRI از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد تصویر با جزئیات بیشتری از استخوان‌ها و بافت‌های نرم ایجاد می‌کند. این روش تشخیصی می‌تواند این بیماری را حتی در مراحل اولیه نشان دهد.

تست‌های آزمایشگاهی

هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد. برخی از آزمایش‌های خاص مارکرهای التهابی را مورد بررسی قرار می‌دهد. علاوه بر این نمونه خون گرفته شده از نظر ژن HLA-B27 نیز قابل آزمایش است.
اما، همیشه به این معنی نیست که هر فردی که این ژن را دارد به این بیماری مبتلاست.

اسپوندیلیت آنکیلوزان چه درمانی دارد؟

هدف از درمان تسکین درد و سفتی، به تاخیر انداختن هرگونه عوارض احتمالی و تغییر شکل ستون فقرات است.

درمان دارویی

داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ناپروکسن و ایندومتاسین از جمله داروهایی هستند که برای درمان این بیماری در نظر گرفته می‌شود.
این داروها التهاب، درد و سفتی را برطرف می‌کند. در صورتی که این موارد تاثیرگذار نباشد، پزشک داروهای قوی‌تری را در نظر می‌گیرد.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی بخشی مهمی از درمان است که می‌تواند مزایای زیادی از جمله تسکین درد تا بهبود قدرت و انعطاف پذیری را به همراه داشته باشد.
فیزیوتراپیست با توجه به شرایط هر فرد تمرینات خاصی را طراحی خواهد کرد. حرکات کششی با حفظ انعطاف‌پذیری در مفصل به حفظ وضعیت خوب بدن کمک می‌کند.
حالت مناسب خوابیدن، راه رفتن، تمرینات شکم و کمر به حفظ حالت درست بدن کمک خواهد کرد.

عمل جراحی

بیشتر افراد مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان نیاز به عمل جراحی ندارند. با این حال اگر درد شدید یا آسیب مفصلی دارید، ممکن است پزشک عمل جراحی را در نظر بگیرد.