علت ایجاد زانوی ضربدری چیست؟
زانوی ضربدری یک بد فرمی استخوانی است که در این شرایط، زانوها در حالت ایستاده بیش از حد به یکدیگر نزدیک می‌شوند، در حالی که مچ پاها با فاصله زیادی از یکدیگر قرار گرفته‌اند. معمولا این شکل از بد فرمی پا، در کودکان بیشتر شایع است. هنگامی که کودکان بزرگتر می‌شوند، این بد فرمی خودبه‌خود اصلاح خواهد شد.
اگر شما هم دچار زانوی ضربدری هستید، در ادامه با ما همراه باشید تا هر آنچه که لازم است بدانید را در اختیار شما قرار دهیم.
علائم همراه با زانوی ضربدری
ژنووالگوم یا زانوی ضربدری علائمی که همراه آن مشاهده می‌شود، شامل موارد زیر است:
- سفتی مفصل
- زانو درد
- لنگی هنگام راه رفتن
- درد در لگن، مچ پا یا پاها در صورت تحت فشار بودن رباط و عضلات
دلیل ایجاد زانوی پرانتزی چیست؟
این حالت از بد فرمی در کودکان خوش خیم است و پس از مدتی برطرف می‌شود. با وجود این که به‌صورت اتفاقی در کودکان رخ می‌دهد؛ اما، عامل ژنتیکی نیز می‌تواند در شکل‌گیری این وضعیت تاثیرگذار باشد.
دلایل دیگری که ممکن است منجر به زانوی ضربدری شود به شرح زیر است:
- آسیب وارد شدن یا ایجاد عفونت در زانو یا پا
- ناهنجاری‌های استخوانی مانند راشیتیسم، بیماری‌های ناشی از کمبود ویتامین D و کلسیم
- بیماری‌های استخوانی
- وارد شدن فشار به زانو به‌دلیل افزایش وزن
- آرتروز زانو
پای ضربدری چگونه تشخیص داده می‌شود؟
اگر این نوع بد فرمی پا در بزرگسالان ایجاد شده است، باید به پزشک مراجعه شود تا علت ایجاد چنین مشکلی مشخص شود. در صورتی که پای ضربدری به‌دلیل بیماری‌های استخوانی یا آرتروز ایجاد شده باشد، حتما نیاز به درمان دارد.
هنگامی که به بهترین متخصص ارتوپد در کرج مراجعه می‌کنید، ابتدا در خصوص سابقه خانوادگی شما در این زمینه سوالاتی را خواهد پرسید، به‌طور کلی هر علائمی ناشی از زانوی ضربدری را باید با پزشک خود در میان بگذارید.
طی معاینات فیزیکی از شما خواسته می‌شود که راه بروید تا نحوه ایستادن و راه رفتن شما را مشاهده کنند. موارد زیر توسط پزشک ارزیابی می‌شود:
- نابرابری طول پا؛
- زاویه زانو.
برخی مواقع ممکن است برای تشخیص و بررسی دقیق به اشعه ایکس و MRI لازم باشد.
زانوی ضربدری چگونه درمان می‌شود؟
درمان این مشکل به علت ایجاد و شدت آن بستگی خواهد داشت. در ادامه همه موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد.
به‌عنوان مثال اگر زانوی ضربدری به‌دلیل راشیتیسم ایجاد شده باشد، پزشک ممکن است مکمل‌های ویتامین D و کلسیم را برای ترمیم تجویز کند.
برنامه درمانی که برای شما در نظر گرفته می‌شود، شامل موارد زیر است:
کاهش وزن؛
چاقی می‌تواند فشار بیشتری به زانوها وارد کند و باعث بدتر شدن شرایط فعلی بشود. اگر اضافه وزن دارید با پزشک خود مشورت کنید تا متوجه شوید چه راهکاری را باید برای کاهش وزن انجام دهید.
ورزش؛
برای اغلب افراد مبتلا به پای ضربدری انجام تمرینات ورزشی مخصوص می‌تواند تا حد زیادی منجر به اصلاح بد فرمی پا شود. اگر می‌خواهید با ورزش زانوی ضربدری را اصلاح کنید، تمریناتی متناسب با شرایط شما در نظر گرفته می‌شود. درمان آسیب های ورزشی نیز از اقدامات پزشک متخصص ارتوپدی است.
ارتوتیک
می‌توانید با استفاده از کفش ارتوتیک، طول پاهای خود را که به‌دلیل پای ضربدری دچار نابرابری شده است، مساوی و تنظیم کنید. همچنین به منظم راه رفتن شما کمک خواهد کرد. ارتوتیک در افرادی که به‌دلیل پای ضربدری دچار درد می‌شوند، منجر به تسکین درد خواهد شد.
در کودکانی که این مشکل تا ۸ سالگی برطرف نمی‌شود، استفاده از بریس یا آتل می‌تواند به رشد صحیح استخوان کمک کند.
عمل جراحی برای پای ضربدری
اگر هیچ یک از روش‌های ذکر شده برای افراد موثر نباشد، پزشک ممکن است به‌عنوان راهکار نهایی عمل جراحی را توصیه کند. برای افرادی که کم سن و سال هستند، یک صفحه فلزی کوچک در زانویشان قرار داده می‌شود تا به اصلاح رشد استخوان کمک کند.
برای بزرگسالان عمل جراحی استئوتومی انجام می‌شود. در این نوع عمل جراحی از صفحات فلزی دائمی برای نگه داشتن استخوان‌ها استفاده می‌شود. این روش درمانی می‌تواند در تنظیم زانوها موثر باشد. جراحی دیگری که برای افراد مسن ممکن است در نظر گرفته شود عمل تعویض مفصل زانو است.
کلام آخر
در اغلب مواقع اگر کودکی دچار پای ضربدری شده باشد تا ۸ سالگی بدون نیاز به هیچ درمانی برطرف می‌شود. برای نوجوانان و افراد بزرگتر که مبتلا به ژنووالگوم هستند، با یک دوره فیزیوتراپی و تمرینات مخصوص می‌توان به تنظیم مجدد زانوها کمک کرد.
همچنین انجام تمرینات، عضلات را تقویت می‌کند و از وارد شدن آسیب به پا جلوگیری خواهد کرد. در نهایت اگر هیچ یک از این روش‌ها برای بیماران موثر نباشد، عمل جراحی را برای اصلاح پای ضربدری در نظر خواهند گرفت.
اگر فردی دچار پای ضربدری باشد و برای درمان اقدام نکند، بیش از هر فرد دیگری مستعد ابتلا به آرتروز خواهد شد.
