آسیب دیدگی مفصل و ایجاد خارهای استخوانی

زمانی که رشدهای استخوانی صاف و سخت در کنار مفصل ایجاد می‌شود، به عنوان خارهای استخوانی یا استئوفیت شناخته می‌شود. چنین مشکلی معمولا به مرور زمان در افرادی که دچار آسیب دیدگی مفصلی یا آرتروز هستند، مشاهده می‌شود.
اغلب قسمت‌هایی مانند پا، دست، زانو و ستون فقرات دچار خار استخوان می‌شوند. جهت درمان می‌بایست به بهترین متخصص ارتوپدی در کرج مراجعه کنید تا بسته به شرایط شما بهترین روش درمانی اعم از فیزیوتراپی، داروها و… را برای شما در نظر بگیرد.

منظور از خار استخوانی چیست؟

خار استخوان که به آن استئوفیت نیز گفته می‌شود یک توده استخوانی صاف و سخت است، که از استخوان رشد می‌کند. خارهای استخوانی معمولا طی مدت زمان طولانی در نزدیکی مفصل (قسمتی که دو استخوان به یکدیگر می‌رسد) ایجاد می‌شود.

چه افرادی دچار خارهای استخوانی می‌شوند؟

خارهای استخوانی بیشتر در افراد بالای ۶۰ سال مشاهده می‌شود؛ اما امکان ایجاد این بیماری در افراد جوان نیز وجود دارد. افرادی که مبتلا به آرتروز هستند، بیش از سایرین در معرض ایجاد خارهای استخوانی قرار دارند. استئوآرتریت نوع رایج آرتروز است،؛ که به‌دلیل از بین رفتن غضروف ایجاد می‌شود و منجر به ساییدگی استخوان‌ها خواهد شد.

خارهای استخوانی در چه قسمتی رشد می‌کنند؟

خارهای استخوانی می‌توانند از هر استخوانی رشد کنند؛ اما امکان ایجاد استئوفیت‌ها در موارد زیر بسیار شایع است:

• پا (به خصوص پاشنه پا، انگشت شست پا و مچ پا)
• دست یا انگشتان
• لگن
• زانو
• گردن
• شانه
• ستون فقرات

علت ایجاد خارهای استخوانی چیست؟

وارد شدن آسیب به‌دلیل آرتروز یا استئوآرتریت مهم‌ترین علت ایجاد خار استخوانی است. در واقع در این بیماری زمانی که غضروف از بین می‌رود، به مفصل اجازه داده می‌شود تا راحت‌تر حرکت کند. آرتروز معمولا با افزایش سن یا به‌دلیل آسیب‌های ورزشی ایجاد می‌شود. درمان آسیب های ورزشی نیز باید تحت نظر پزشک متخصص ارتوپدی انجام شود.
زمانی که بدن قصد ترمیم غضروف را دارد، خار استخوانی ایجاد می‌شود. به چنین رشد استخوانی جدید در قسمت‌های نام برده شده، استئوفیت گفته می‌شود. اسپوندیلیت آنکیلوزان از دیگر انواع آرتروز است، که باعث ایجاد خار استخوانی می‌شود. این نوع از آرتروز نادر باعث التهاب ستون فقرات نیز خواهد شد.

خار استخوانی چه علائمی دارد؟

گاهی اوقات بسیاری از افراد دچار خار استخوانی هستند، اما از وجود آن اطلاعی ندارند. زمانی خارها منجر به علائمی می‌شوند که:

• به عصب اطراف فشار بیاورد.
• حرکات را محدود کند.
• به استخوان‌ها یا بافت‌های دیگر برخورد داشته باشد.

زمانی که چنین اتفاقی رخ دهد، ممکن است این علائم را احساس کنید:

• برجستگی و برآمدگی در قسمتی که خار استخوانی در پا و دست ایجاد شده است.
• بی حسی و ضعف در پا اگر خار استخوانی در ستون فقرات ایجاد شده باشد.
• درد در نزدیک مفصل آسیب دیده احساس می‌شود.
• دامنه حرکات در بیمار کاهش پیدا می‌کند.
• احساس سفتی و سختی وجود دارد.
• تاندونیت
• پارگی تاندون (مانند پارگی روتاتور کاف در شانه)

خار استخوانی یا استئوفیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اگر این عارضه بدون علائم باشد، ممکن است به طور تصادفی در تصویربرداری‌های اشعه ایکس شناسایی و تشخیص داده شود. به‌طور کلی اگر دچار درد و سفتی شده باشید و حرکات شما محدود شده باشد، پزشک این بررسی‌ها را انجام خواهد داد:

• از شما خواسته می‌شود تا علائم خود را بگویید.
• در خصوص سابقه پزشکی شما سوالاتی را خواهند پرسید.
• معاینات فیزیکی را انجام خواهد داد.
• دامنه حرکات و قدرت مفصل شما را مورد بررسی قرار می‌دهد.

گاهی ممکن است پزشک از شما بخواهد که سی تی اسکن یا MRI را جهت بررسی رباط‌ها یا تاندون‌های آسیب دیده توصیه کند.

نحوه درمان خارهای استخوانی چگونه است؟

گاهی برخی از راهکارهای خانگی و تغییر سبک زندگی می‌تواند به کاهش علائم این عارضه کمک کند:

• استفاده از بسته یخ جهت کاهش تورم
• مصرف مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
• استراحت کردن
• کاهش وزن جهت کاهش فشار به مفصل و استخوان

اگر این روش‌های درمانی خانگی ذکر شده برای بیمار موثر نباشد، ممکن است این موارد زیر از سوی پزشک برای بیمار در نظر گرفته شود:

فیزیوتراپی؛

انجام حرکات کششی و ورزش می‌تواند منجر به کاهش درد، بهبود دامنه حرکات و تقویت عضلات اطراف مفصل شود.

داروهای مسکن؛

اگر داروهای بدون نسخه موثر نباشد، ممکن است گزینه‌های دیگری مانند کورتیزون را در نظر بگیرند.

جراحی.

اگر علائم پس از یک سال ادامه داشته باشد و با هیچ یک از روش‌های ذکر شده غیر جراحی درمان نشود، عمل جراحی گزینه آخری است که برای برطرف کردن خارهای استخوانی در نظر می‌گیرند.

چگونه می‌توان خطر ابتلا به خارهای استخوانی را کاهش داد؟

هیچ روش خاصی برای جلوگیری از ایجاد خار استخوانی وجود ندارد؛ اما با رعایت و توجه به برخی از نکات می‌توانید خطر ابتلا به این عارضه را تا حد زیادی کاهش دهید:

• تناسب اندام داشته باشید.
• رژیم غذایی سالمی داشته باشید.
• وزن متعادلی با توجه به قد خود داشته باشید تا فشار از استخوان و مفصل کاهش پیدا کند.
• هنگام کار کردن در پشت میز کار حالت مناسب و درستی داشته باشید.
• با انجام تمرینات کششی و انجام تکنیک‌های خاص ورزشی از آسیب دیدگی مفصل جلوگیری کنید و در انجام تمرینات زیاده‌روی نداشته باشید.
• هنگام ورزش کردن از کفش‌های مناسبی استفاده کنید.

جهت تسکین درد و سفتی خار استخوانی چه باید کرد؟

با استراحت کردن، استفاده از بسته یخ و مصرف داروهای بدون نسخه می‌توان درد و سفتی ناشی از خارهای استخوانی را برطرف کرد. همچنین استفاده از کفش مناسب می‌تواند منجر به کاهش فشار مفصل شود. اگر علائم شما به قدری شدید است که با انجام این راهکارهای قابل کنترل نیست، با پزشک خود در میان بگذارید.