با قفل کردن زانو چه باید کرد؟
در صورتی که در ناحیه زانو فعالیت‌های مکرری انجام شود، مستعد آسیب‌پذیری خواهد شد. زمانی که مفصل زانو دچار آسیب دیدگی شود، می‌تواند عارضه‌های زیادی را ایجاد کند، یکی از این موارد قفل شدن زانو است. در این حالت فرد نمی‌تواند به راحتی زانوی خود را خم و راست کند. با آگاهی از علت و علائم قفل شدن زانو می‌توان راهکارهای درمانی را برای این بیماری در نظر گرفت.
مفصل زانو از مهم‌ترین مفاصل در بدن است. وزن بدن بر این قسمت وارد می‌شود و از ایجاد فشار به قسمت‌های دیگر جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، بسیاری از فعالیت‌های روزانه مانند ایستادن، راه رفتن و بالا رفتن از پله‌ها با وجود مفصل زانو امکان‌پذیر است. عمل تعویض مفصل زانو یکی از اقدامات درمانی توسط پزشک متخصص ارتوپدی است.
منظور از قفل کردن زانو چیست؟
این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که فرد نتواند زانوی خود را خم و راست کند. زانوی قفل شده به دور صورت است:
زانوی قفل شده کاذب
زانوی قفل شده زمانی رخ می‌دهد که درد شدید زانو منجر به انقباض شدید شود. این حالت یک مکانیسم دفاعی خودکار است که بدن برای جلوگیری از حرکت زانو چنین حالتی می‌شود.
با وجود این که سفت شدن عضلات و تورم مانع خم یا صاف شدن زانو نمی‌شود؛ اما، مفاصل توانایی حرکت نخواهند داشت.
زانوی قفل شده حقیقی
زانوی قفل شده حقیقی زمانی رخ می‌دهد که عاملی مانع از صاف شدن زانو شود. وقتی فردی در حقیقت دچار این عارضه شده باشد، مفصل زانوی او در یک حالت و یک موقعیت گیر می‌کند و دیگر قادر به حرکت کردن نیست.
علت قفل شدن زانو چیست؟
دلایل قفل شدن زانو بسته به نوع آن متفاوت است.
دلیل ایجاد قفل کردن کاذب زانو
برخی از دلایل احتمالی به شرح زیر است:
- درد ناشی از آسیب‌دیدگی
- التهاب ناشی از آرتروز زانو
- سندروم پلیکا
- عدم حرکت درست کاسه زانو
دلیل ایجاد قفل کردن زانوی حقیقی
برخی از دلایل احتمالی به شرح زیر است:
پارگی مینیسک
مینیسک‌ها دو تکه غضروف به شکل C هستند که در دو طرف مفصل زانو قرار دارند. این غضروف به‌عنوان بالشتک در بین استخوان‌ها قرار دارد. در صورتی که مینیسک پاره شده باشد، می‌تواند منجر به قفل شدن زانو شود. پارگی مینیسک ممکن است هنگام پیچش یا چرخش زانو ایجاد شود.
در رفتگی کشکک
گاهی اوقات آسیبی که به زانو وارد می‌شود، کشکک زانو را از وضعیت عادی خارج می‌کند، به این عارضه در رفتگی کشکک زانو گفته می‌شود که علائمی مانند قفل شدن زانو را به همراه دارد.
التهاب مفصل زانو
اگر ساختارهای مفصل زانو متورم و ملتهب شود، منجر به کاهش انعطاف‌پذیری زانو خواهد شد. این عارضه می‌تواند به‌دلیل فعالیت بیش از حد در این قسمت از زانو یا آرتروز زانو رخ دهد.
با علائم قفل کردن زانو آشنا شوید
علائم هر نوع از قفل کردن زانو با یکدیگر متفاوت است.
علائم قفل کردن کاذب زانو
- احساس قفل شدن مختصر زانو
- گرفتگی زانو
- بی ثباتی در زانو
علائم قفل کردن زانوی حقیقی
علائم قفل کردن زانوی حقیقی به این صورت است که فرد قادر به صاف کردن زانوی خود نیست. گاهی ممکن است همراه با قفل کردن زانو احساس درد داشته باشید. علائم دیگری که از این بیماری احساس می‌شود به شرح زیر است:
- احساس سفتی مزمن در زانو
- درد و تورم
- احساس برجستگی
روش تشخیص قفل شدن زانو به چه صورت است؟
زمانی که به بهترین متخصص ارتوپدی در کرج مراجعه می‌کنید، در خصوص علائم شما سوال خواهد کرد. سپس معاینات فیزیکی انجام می‌شود. گاهی شاید لازم بداند که بررسی‌های دقیق صورت گیرد که نیاز به روش‌های تشخیصی زیر خواهد بود:
- تصویربرداری با استفاده از MRI
- اسکن توموگرافی CT
- اشعه ایکس
- سونوگرافی
درمان قفل کردن زانو
درمان بستگی به نوع زانوی قفل شده متفاوت خواهد بود:
پارگی مینیسک
اگر پارگی کوچک و در قسمت خارجی مینیسک باشد، پزشک راهکار درمانی RICE را برای شما در نظر خواهد گرفت. RICE به این صورت است:
استراحت؛
از فعالیت‌هایی که منجر به درد می‌شود، باید خودداری کنید.
یخ؛
یک بسته یخ را به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه چندین بار در طی روز در محل آسیب‌دیده قرار دهید.
بانداژ قسمت آسیب‌دیده؛
با استفاده از بانداژ قسمتی را که دچار آسیب شده است، باید ببندید.
ارتفاع.
اگر زانوی خود را بالاتر از قلب نگه دارید، منجر به کاهش تورم می‌شود. از چندین بالشت در زیر پای خود استفاده کنید.
علاوه بر این موارد مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن می‌تواند منجر به تسکین درد و التهاب شود.
سست شدن قسمتی از زانو
اگر قسمتی از زانوی فردی شل شده باشد، باعث قفل شدن زانو می‌شود، گاهی ممکن است برای رفع چنین مشکلی بیمار نیاز به انجام عمل جراحی داشته باشد. یکی از روش‌های جراحی مناسب، آرتروسکوپی زانو است.
علل دیگر
گاهی دلایل دیگری مانند بدشکلی کشکک یا سندرم پلیکار معمولا به درمان فیزیکی علاوه بر راهکارهایی مانند استراحت، یخ و مصرف داروهای ضد التهاب نیاز دارد.
آیا راهکاری برای جلوگیری از قفل شدن زانو وجود دارد؟
همیشه نمی‌توان از عارضه‌هایی که منجر به قفل شدن زانو می‌شود، جلوگیری کرد. با این وجود نکاتی در این باره وجود دارد که در ادامه برای شما ذکر خواهیم کرد:
- از انجام فعالیت‌های پربرخورد خودداری کنید.
- پس از انجام فعالیت‌هایی که منجر به درد می‌شود، باید استراحت کنید.
- ورزش‌هایی را انجام دهید که احتمال آسیب‌دیدگی کمتری وجود دارد.
- حالت انعطاف‌پذیری خود را حفظ کنید.
