اطلاعاتی که در رابطه سندرم شوگرن نمی‌دانید
سندرم شوگرن نوعی اختلال در سیستم ایمنی بدن است که با علائم شایعی مانند خشکی چشم و دهان تشخیص داده می‌شود. این وضعیت با سایر اختلال سیستم ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس همراه است.
در این سندرم ابتدا غشای مخاطی و ترشح کننده رطوبت چشم و دهان تحت تاثیر قرار می‌گیرد، در نتیجه باعث کاهش اشک و بزاق می‌شود.
با این وجود که احتمال ابتلا به این بیماری در همه افراد وجود دارد؛ اما، اغلب افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند بالای ۴۰ سال سن دارند. سندرم شوگرن در خانم‌ها نسبت به آقایان بسیار شایع‌تر است.
سندرم شوگرن چه علائمی دارد؟
دو علائم اصلی که از این بیماری وجود دارد شامل موارد زیر است:
- خشکی چشم که همراه با سوزش و خارش است، احساس اینکه در چشمان شما شن وجود دارد؛
- خشکی دهان که بلعیدن و صحبت کردن را دشوار می‌کند.
برخی از افراد مبتلا به این سندرم علائم دیگری را همراه این دو مورد تجربه می‌کنند:
- درد، تورم و سفتی مفاصل
- متورم شدن غدد بزاقی، به ویژه قسمتی در پشت فک و جلوی گوش
- خشکی پوست
- سرفه خشک مداوم
- احساس خستگی در طی طولانی مدت
علت ایجاد سندرم شوگرن چیست؟
همانطور که گفته شد این سندرم یک بیماری خود ایمنی است. سیستم ایمنی شما به اشتباه به سلول‌ها و بافت‌های بدن حمله می‌کند. پزشکان هنوز علت دقیق ایجاد چنین مشکلی را نمی‌دانند. گاهی برخی از ژن‌ها افراد را در معرض خطر بیشتر این اختلال قرار می‌دهند.
به‌طور کلی به نظر می‌رسد برخی از موارد محرک مانند عفونت یا ویروس و برخی از باکتری‌ها در ایجاد چنین مشکلی دخیل باشند. سایر قسمت‌های بدن که می‌تواند آسیب ببیند شامل موارد زیر است:
- ریه
- پوست
- کبد
- کلیه
- تیروئید
- اعصاب
عوارض ناشی از سندرم شوگرن
شایع‌ترین عوارض ناشی از سندرم شوگرن عبارتند از:
- ایجاد حفره دندان
- عفونت قارچی یا آفت در دهان
- مشکلات بینایی
عوارض کمتر شایع شامل موارد زیر است:
- ریه‌ها، کلیه‌ها یا کبد
- گره‌های لنفاوی
- آسیب به عصب (نوروپاتی محیطی)
نحوه تشخیص سندرم شوگرن چگونه است؟
تشخیص این سندرم ممکن است برای پزشک دشوار باشد؛ زیرا، علائم در افراد مختلف، متفاوت است. همچنین گاهی برخی از نشانه‌های این بیماری مشابه با بیماری‌های دیگر است، به همین جهت تشخیص دقیق را سخت خواهد کرد.
آزمایشات و راهکارهایی که می‌تواند به تشخیص این بیماری کمک کند شامل موارد زیر است:
- آزمایش خون
- آزمایشات و بررسی چشم
- تصویربرداری
- نمونه برداری
عوامل خطرساز در ایجاد سندرم شوگرن
سندرم شوگرن معمولا در این دسته از افراد بیشتر مشاهده شده است:
سن
این بیماری در اغلب مواقع در افراد بالای ۴۰ سال مشاهده شده است.
جنسیت
آمارها به اینگونه بوده است که خانم‌ها بیش از آقایان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
بیماری روماتیسمی
معمولا افرادی که به این سندرم مبتلا می‌شوند، یک بیماری روماتیسمی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس دارند.
سندرم شوگرن چه درمانی دارد؟
درمانی که برای این بیماری در نظر گرفته می‌شود، بسته به قسمت آسیب دیده متفاوت خواهد بود. به‌طور مثال افرادی که دچار گزگز یا درد مفصلی هستند با مراجعه به بهترین متخصص ارتوپدی در کرج می‌توانند چنین مشکلی را کنترل و درمان کنند.
همچنین بسیاری از افراد خشکی چشم و خشکی دهان ناشی از سندرم شوگرن را با استفاده از قطره چشمی بدون نسخه و نوشیدن آب کنترل می‌کنند. گاهی برخی از افراد به‌دلیل شرایط و شدت بیماری، نیاز به مصرف دارو خواهند داشت.
بسته به علائم بیمار پزشک ممکن است چنین داروهایی را برای بیمار در نظر بگیرد:
کاهش التهاب چشم
ممکن است قطره‌های چشم در صورت خشکی چشم متوسط تا شدید از سوی پزشک معالج تجویز شود.
دارویی جهت افزایش تولید بزاق
داروهایی مانند پیلوکارپین و سولیمین می‌تواند منجر به افزایش تولید بزاق و اشک شود. عوارض جانبی ممکن است شامل تعریق، درد شکم، گرگرفتگی و افزایش ادرار باشد.
رفع برخی از عوارض خاص
در صورت بروز علائم آرتروز ممکن است داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا سایر داروهای مرتبط با آرتروز از سوی پزشک متخصص ارتوپدی برای بیمار تجویز شود.
کنترل سیستم ایمنی
هیدروکسی کلروکین دارویی است که برای درمان مالاریا در نظر گرفته شده و در اغلب مواقع برای درمان سندرم شوگرن موثر است. داروهایی که برای سرکوب سیستم ایمنی کاربرد دارد، شامل متوترکسات است.
