نقرس چیست و چه درمانی دارد
نقرس نوع رایج و پیچیدهای از آرتریت است که میتواند هر فردی را درگیر کند. این بیماری همراه با حملات ناگهانی و شدید درد، تورم، قرمزی و حساسیت است که در یک یا چند مفصل و اغلب در انگشت شست پا احساس میشود.
حملات ناشی از این بیماری ممکن است بهصورت ناگهانی رخ دهد. در اغلب مواقع در نیمه شب با این احساس که شست پای شما در حال سوختن است، شما را از خواب بیدار میکند.
مفصل آسیبدیده داغ، متورم و بهقدری حساس است که حتی وزن یک ملحفه ممکن است برای شما غیرقابل تحمل باشد.
علائم ناشی از این بیماری ممکن است ظاهر و گاهی نیز برطرف شوند؛ اما خوشبختانه راهکارهایی برای مدیریت علائم و جلوگیری از عود بیماری وجود دارد.
چه افرادی تحت تاثیر بیماری نقرس قرار میگیرند؟
این بیماری میتواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد. معمولا آقایان زودتر از خانمها به این بیماری مبتلا میشوند. بهطور کلی این بیماری در خانمها پس از یائسگی رخ میدهد.
آقایان سه برابر بیشتر از خانمها به این بیماری مبتلا میشوند؛ زیرا در طول زندگی خود سطح بالایی از اسید اوریک را دارند. خانمها پس از یائسگی به این سطح از اسید اوریک برای ایجاد نقرس میرسند.
اگر فردی چنین مواردی را داشته باشد، احتمال ابتلا به نقرس در او بیشتر است:
- چاقی و اضافه وزن زیاد
- نارسایی احتقانی قلب
- سابقه خانوادگی نقرس
- دیابت
- فشار خون بالا
- بیماری کلیوی
همچنین احتمال ابتلا در چنین مواقعی نیز در شما بیشتر خواهد شد:
- رژیم غذایی سرشار از پروتئین حیوانی مصرف میکنید.
- به میزان قابل توجهی الکل مصرف میکنید.
- از قرصهای ادرارآور استفاده میکنید.
علت ایجاد نقرس چیست؟
بدن انسان طی تجزیه پورین که در برخی از غذاها و نوشیدنیها وجود دارد، اسید اوریک میسازد، سپس از کلیهها عبور میکند و هنگام ادرار کردن از بدن خارج میشود.
گاهی اوقات بدن اسید اوریک بیش از حدی تولید میکند یا کلیهها عملکرد صحیحی ندارند. هنگامی که بدن دارای سطح بالایی از اسید اوریک یا هیپراوریسمی باشد، کریستالهای اسید اوریک در مفاصل جمع میشوند.
کریستالهایی که تیز و سوزنی هستند، باعث نقرس میشوند. با این حال بسیاری از افراد با وجود سطح بالایی از اسید اوریک هرگز به این بیماری مبتلا نمیشوند.
نقرس چه علائمی دارد؟
به یک دوره نقرس، حمله نقرس گفته میشود. حملات ناشی از این بیماری بسیار دردناک هستند و میتوانند کاملا ناگهانی و اغلب یک روزه اتفاق بیفتد.
در طی حملات، علائم در مفصل آسیبدیده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد شدید
- قرمزی
- سفتی و سختی
- تورم
- حساسیت حتی در برخورد وزن سبک مانند ملحفه
- گرما یا احساسی مانند آتش گرفتن در مفصل
حملات ناشی از نقرس چه مدت طول میکشد؟
حملات میتواند یک تا دو هفته طول بکشد، گاهی ممکن است در حین حملات این بیماری، هیچ علائمی نداشته باشید.
برخی از افراد بهطور مکرر این عارضه را احساس میکنند، در حالی که برخی از افراد سالها بعد از حمله، مجدد دچار این بیماری میشوند.
اگر این بیماری درمان نشود، حملات ممکن است تکرار و طولانیتر شود، در نتیجه حتما برای درمان باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
حملات ناشی از این بیماری میتواند بارها و بارها در یک مفصل رخ بدهد یا مفصل مختلفی را تحت تاثیر قرار دهد.
نحوه تشخیص نقرس چگونه است؟
اگر درد ناگهانی و شدید در مفصل خود دارید، باید با پزشک در این باره صحبت کنید. برای تایید این بیماری از سوی پزشک، چندین روش تشخیصی برای بیمار در نظر گرفته میشود:
علائم
پزشک از شما میخواهد که علائم خود را بازگو کنید و اینکه علائم هرچند وقت یکبار رخ میدهد و چقدر طول میکشد.
معاینه فیزیکی
پزشک مفصل آسیبدیده را از نظر تورم، قرمزی و گرما مورد بررسی قرار میدهد.
آزمایش خون
با انجام یک آزمایش میتوانند میزان اسید اوریک خون را اندازهگیری کنند.
آزمایشات تصویربرداری
ممکن است از مفصل آسیبدیده با اشعه ایکس، ام آر آی یا سونوگرافی عکس گرفته شود.
آسپیراسیون
طی این روش از سوزنی برای بیرون کشیدن مایع از مفصل استفاده میکنند. با آسپیراسیون میتوانند تشخیص دهند که مشکل نقرس است یا مشکلات دیگری از جمله باکتریهای دارای عفونت یا انواع دیگر کریستالها باعث ایجاد این علائم شدهاند.
نقرس چگونه درمان میشود؟
پزشک ممکن است داروهای خاصی را برای درمان و کنترل علائم نقرس تجویز کند:
NASID ها
این دسته از داروها درد و تورم را کاهش میدهند. برخی از افراد مبتلا به بیماری کلیوی، زخم معده و سایر بیماریها نباید از این دسته از داروها مصرف کنند.
کلشی سین
اگر این دارو را طی ۲۴ ساعت پس از حمله نقرس مصرف کنید، باعث کاهش التهاب و درد میشود.
کورتیکواستروئیدها
این داروها درد و تورم را تسکین میدهند. استروئیدها بهصورت خوراکی یا به روش تزریقی برای درمان تجویز میشوند.
داروهایی که به کاهش اسید اوریک در بدن کمک کرده و از حملات بعدی نقرس جلوگیری میکند، به شرح زیر است:
- آلوپورینول، به عنوان قرص مصرف میشود.
- فبوکسوستات، به عنوان قرص مصرف میشود.
- پگلوتیکاز بهصورت انفوزیون وریدی برای بیمار تجویز میشود.
- پروبنسید، بهصورت قرص مصرف میشود.
آیا راهکاری برای جلوگیری از نقرس وجود دارد؟
برای پیشگیری از نقرس باید تغییراتی را در سبک زندگی خود ایجاد کنید که این موارد به شرح زیر است:
- برای عملکرد بهتر کلیهها و جلوگیری از کم آبی، باید مقدار زیادی آب بنوشید.
- باید بهطور منظم ورزش کنید تا به محدوده وزن نرمال برسید. اضافه وزن، اسید اوریک را در بدن شما افزایش میدهد و فشار بیشتری به مفصل وارد خواهد شد.
همچنین باید سعی کنید که پورینها را در بدن خود محدود کنید؛ زیرا این مواد شیمیایی میتوانند باعث تجمع اسید اوریک شوند. غذاها و نوشیدنیهایی که حاوی پورین هستند به شرح زیر است:
- الکل
- گوشت قرمز و موارد دیگری دیگر مانند جگر
- صدف
- عصاره یا آب گوشت
- نوشیدنیها و مواد غذایی سرشار از فروکتوز یا همان قند میوه
- پروتئین از منابع حیوانی مانند پروتئینهای گوشت حیوانات میتواند منجر به افزایش سطح اسید اوریک شود.
برخی از داروها منجر به افزایش سطح اسید اوریک میشوند:
- دیورتیکها به عنوان قرصهای ادرار آور شناخته میشوند.
- داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی