علت و درمان درد سیاتیک
درد سیاتیک، یکی از انواع دردهایی است که امکان ایجاد آن در هر فردی وجود دارد. عصب سیاتیک، طولانیترین عصب در بدن شماست و بهعنوان مهمترین عصب در بدن شناخته میشود. در ادامه اطلاعات بیشتری در خصوص دردهای سیاتیک در اختیار شما قرار خواهیم داد.
احساس درد در هر قسمت از بدن میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، ابتدا باید علت درد مشخص شود تا بتوان درمان موثری برای آن در نظر گرفت.
منظور از درد سیاتیک چیست؟
همانطور که گفته شد، سیاتیک بزرگترین عصب در بدن است و تاثیر مستقیمی در توانایی کنترل کردن و احساس در پاها دارد. زمانی که این عصب بهدلایل مختلفی تحریک شود، دچار دردهای سیاتیکی میشوید.
سیاتیک میتواند بهصورت درد متوسط تا شدید در کمر، باسن و پاها ایجاد شود. علاوه بر این، ممکن است در این قسمت از بدن خود احساس ضعف یا بی حسی داشته باشید.
در واقع سیاتیک نشانهای از وارد شدن آسیب جدی به عصب سیاتیک است یا به قسمتهای دیگر مانند مهرههای ستون فقرات آسیب وارد شده و این عصب تحت تاثیر قرار گرفته است.
آمارها نشان میدهد که حدود ۴۰ درصد از افراد در طول زندگی خود دچار این بیماری میشوند، احتمال ایجاد این بیماری با افزایش سن بیشتر میشود.
سیاتیک چه علائمی دارد؟
این بیماری علائم مختص به خود را دارد که با وجود این علائم، بهترین متخصص ارتوپدی در کرج به راحتی میتواند دردهای سیاتیکی را تشخیص دهد. اگر دردی را تجربه میکنید که از ناحیه کمر، باسن و اندام تحتانی جریان دارد، بهعنوان دردهای سیاتیک شناخته میشود.
علائمی که ممکن است ناشی از این بیماری باشد به شرح زیر است:
- ممکن است دردی داشته باشید که با حرکت کردن بدتر میشود.
- در پاهای خود احساس بی حسی یا ضعف دارید که در طول عصب سیاتیک احساس میشود. در موارد شدیدتر ممکن است احساس یا حرکت در این قسمت را از دست بدهید.
- احساس سوزن سوزن شدن داشته باشید که همراه با درد یا گزگز در انگشتان پا است.
- گاهی ممکن است بیماران دچار بی اختیاری ادرار یا مدفوع شوند؛ اما، این نشانه بسیار نادر است.
علت ایجاد دردهای سیاتیکی چیست؟
سیاتیک بهدلایل مختلفی میتواند ستون فقرات را درگیر کند و بر اعصاب که در پشت شما امتداد دارد، تاثیر بگذارد. چنین عارضهای بهدلیل آسیبدیدگی مانند زمین خوردن یا ایجاد تومورهای عصب نخاعی سیاتیک ایجاد میشود.
بهطور کلی شرایطی که منجر به دردهای سیاتیک میشود به شرح زیر است:
فتق دیسک
بین مهرههای ستون فقرات، غضروف وجود دارد. غضروفهای بین مهرهها از مادهای شفاف و ضخیم پر میشود تا حین حرکت انعطافپذیری در بدن وجود داشته باشد.
زمانی که فتق دیسک دچار پارگی شود، ماده موجود در آن باعث فشرده شدن عصب سیاتیک شده و در نهایت منجر به بی درد و بی حسی در اندام تحتانی میشود.
تنگی کانال نخاعی
در این مورد کانال تحتانی نخاع بهصورت غیرطبیعی باریک و تنگ است. چنین فضایی میتواند بر نخاع و ریشههای عصب سیاتیک فشار وارد کند.
اسپوندیلولیستز
اسپوندیلولیستز یکی از شرایط مرتبط با اختلال دیسک دژنراتیو است. این بیماری به این صورت است که ستون فقرات به سمت دیگر امتداد مییابد و میتواند منجر به گیرافتادگی عصب سیاتیک شود.
سندرم پیریفورمیس
این سندرم نوعی اختلال عصبی عضلانی است که در این شرایط عضله پیریفورمیس بهطور غیر ارادی منقبض و سفت میشود، در نهایت باعث دردهای سیاتیک خواهد شد.
عضله پیریفورمیس عضلهای است که قسمت تحتانی ستون فقرات را به ران متصل میکند. زمانی که این عضله منقبض میشود، عصب سیاتیک را تحت فشار قرار میدهد و منجر به دردهای سیاتیک خواهد شد. زمانی که فردی به مدت طولانیتر بنشیند، زمین بخورید یا تصادف کنید این سندرم بدتر خواهد شد.
عوامل خطرساز در ایجاد دردهای سیاتیک چیست؟
برخی از عوامل میتواند خطر ابتلا به دردهای سیاتیک را افزایش دهد. متداولترین عاملی که میتواند باعث ایجاد دردهای سیاتیک شود به شرح زیر است:
- با افزایش سن، احتمال فرسودگی مفاصل و استخوانهای بدن بیشتر میشود.
- برخی از مشاغلهای خاص میتواند فشار زیادی به کمر وارد کند، بهخصوص اگر اجسام سنگین بلند کنید یا بهمدت طولانی بنشینید.
- ابتلا به دیابت میتواند خطر ایجاد دردهای سیاتیک را افزایش دهد.
- مصرف سیگار منجر از بین بردن لایه بیرونی دیسک شود.
درد سیاتیک چگونه تشخیص داده میشود؟
علائم ناشی از این بیماری ممکن است در هر فردی متفاوت باشد. برای تشخیص این عارضه، پزشک سابقه بیماری شما را جویا خواهد شد. سپس در مرحله بعدی معاینات فیزیکی انجام میگیرد تا قدرت عضلانی و واکنش شما را بررسی کند.
گاهی ممکن است پزشک از شما بخواهد که حرکات کششی را انجام دهید تا مشخص شود چه فعالیتهایی منجر به
درد بیشتر در شما میشود.
گاهی پزشک لازم میداند که بیمار تصویربرداریهایی را انجام دهد تا بیماری سیاتیک تشخیص داده شود، عکسبرداریها شامل اشعه ایکس، ام آر آی و سی تی اسکن است. گاهی برای اینکه بتوانند دید واضحتری از ستون فقرات داشته باشند، انجام میلوگرام را از بیمار درخواست میکنند.
دردهای سیاتیک چگونه درمان میشود؟
در صورتی که پزشک این بیماری را تشخیص دهد، راهکارهای درمانی مختلفی بسته به شرایط بیمار در نظر گرفته میشود. ابتدا راهکارهای خانگی را به شما توصیه میکنند:
سرما و گرما درمانی
برای سرما درمانی میتوانید بستههای یخ را بین حوله بپیچید و آن را بهمدت ۲۰ دقیقه بر قسمتی که دچار آسیبدیدگی شده است، قرار دهید. این راهکار را چندین بار در طول روز انجام دهید. این درمان میتواند به کاهش تورم و تسکین درد کمک کند.
راهکار دیگر درمان به این صورت است، که پس از دو الی سه روز که از بستههای یخ استفاده کردید، گرما درمانی را انجام دهید.
تمرینات کششی
انجام حرکت کششی در کمر میتواند برای شما مفید باشد. برای یادگیری نوع صحیح حرکت کششی با فیزیوتراپیست در این باره مشورت داشته باشید تا نکات لازم را به شما ذکر کند.
لازم به ذکر است که دکتر امید شریفی در درمان آسیب های ورزشی بسیار ماهرند.
مصرف داروهای بدون نسخه
داروهای بدون نسخه مانند آسپرین و ایبوپروفن میتواند به درمان و تسکین درد، التهاب و تورم کمک کند؛ اما، نباید بیش از حد مورد نیاز از این داروها بهخصوص آسپرین مصرف کنید؛ چراکه، میتواند عارضههایی مانند خونریزی و زخم معده ایجاد کند.
ورزش منظم
هرچه بیشتر فعال بمانید، اندورفین بیشتری از بدن آزاد میشود. اندورفین مسکنی است که توسط بدن ساخته میشود. ابتدا بهتر است فعالیتهای خود را با تمریناتی مانند شنا و دوچرخه سواری شروع کنید. بهطور کلی جهت کاهش درد و استقامت خود باید تمرینات قدرتی را در برنامه خود داشته باشید.
فیزیوتراپی
ورزش در فیزیوتراپی میتواند به بهبود وضعیت بدن و تقویت عضلات کمر کمک کند.
داروهای تجویز شده
پزشک شما ممکن است داروهای شلکننده عضلانی، تسکیندهنده درد یا داروهای ضد افسردگی را تجویز کند. داروهای ضد افسردگی میتواند تولید اندورفین را در بدن افزایش دهند.
تزریق داروی اپیدورال
این نوع داروی کورتیکواستروئید به قسمتی به نام اپیدورال تزریق میشود که در اطراف نخاع شما قرار گرفته است. جهت جلوگیری از ایجاد این عارضه در بیمار مقدار کمی از دارو برای بیمار تزریق میشود.
عمل جراحی
در مواقع شدید که بیمار کنترل دفع مدفوع و مثانه خود را از دست داده است و گروهی از عضلات ضعیف شدهاند، بنا به صلاحدید پزشک ممکن است جراحی لازم باشد. جراحی که پزشک برای این افراد در نظر میگیرند، دیسککتومی است.
درمان های جایگزین
روشهای درمانی جایگزین برای کنترل درد سیاتیک وجود دارد که این موارد شامل موارد زیر است:
- متخصص طب سوزنی میتواند سوزنهای اصلی را به نقاط اصلی وارد کند تا بر جریان انرژی در بدن شما تاثیرگذار باشد، این روش درمانی بدون درد است.
- متخصص کایروپراکتیک با درمانهای دستی که برای بیماران در ناحیه ستون فقرات انجام میدهد، میتواند دردهای ناشی از سیاتیک را برطرف کند.
- ماساژ درمانی نیز برای تسکین فشار و درد موثر است.
چگونه میتوان از سیاتیک جلوگیری کرد؟
روشهایی وجود دارد که میتوان از درد ناشی از سیاتیک یا عود مجدد آن جلوگیری کرد:
بهطور منظم ورزش کنید؛
تقویت عضلات کمر و شکم میتواند در بهبود شرایط شما بسیار موثر و مفید باشد.
حالت و وضعیت بدنی مناسب داشته باشید؛
هنگام نشستن روی صندلی باید نوعی را انتخاب کنید تا کمر شما در حالت درستی قرار بگیرد. هنگام نشستن باید پاهای شما کاملا روی زمین قرار گرفته باشد.
در بلند کردن هر وسیله دقت داشته باشید.
هنگامی که میخواهید وسلیهای را از زمین بلند کنید، به جای خم کردن کمر، زانوهای خود را برای بلند کردن آن خم کنید.
