سرخوردگی مهره یا اسپوندیلولیستزیس
سر خوردگی مهره یا اسپوندیلولیستزیس یکی از مواردی است که می‌تواند منجر به کمردرد در افراد شود. کمردرد یکی از بیماری‌های شایع در بین افراد است که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد.
در اغلب موقع این نشانه جدی نیست و طی مدت زمان کوتاهی برطرف می‌شود؛ اما، گاهی اوقات می‌تواند دلایل جدی داشته باشد.
سرخوردگی مهره زمانی ایجاد می‌شود که یکی از مهره‌های کمر در جای خود به زیر مهره دیگر بلغزد یا به اصطلاح دچار سرخوردگی شود.
در اغلب مواقع این بیماری با روش‌های غیر جراحی قابل درمان است. در صورتی که با روش‌های غیر جراحی بهبود پیدا نکند، عمل جراحی می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد.
آشنایی بیشتر با سرخوردگی مهره
این حالت به وضعیتی گفته می‌شود که ستون فقرات ثباتی ندارد. مهره در این حالت بیش از حد حرکت می‌کند. در این مواقع ممکن است عصب تحت فشار قرار بگیرد که این شرایط می‌تواند منجر به کمردرد یا پا درد شود.
مطالب مرتبط: بهترین حالت خوابیدن برای کمر درد
آیا اسپوندیلولیز با اسپوندیلولیستزیس مشابه است؟
هر دو این بیماری‌ها منجر به کمردرد می‌شوند و همچنین با یکدیگر مرتبط هستند؛ اما، بیماری یکسانی نیست.
اسپوندیلولیز
این بیماری شکستگی یا ترک مهره‌های ستون فقرات است. اسپوندیلولیز بیشتر در ورزشکاران جوان مشاهده می‌شود.
اسپوندیلولیستزیس
این حالت زمانی رخ می‌دهد که مهره کمر در جای خود تکان بخورد و روی استخوان زیرین خود قرار بگیرد. در صورتی که شکستگی منجر به سر خوردگی مهره شود در این مواقع اسپوندیلولیز ممکن است منجر به اسپوندیلولیستزیس شود.
با انواع اسپوندیلولیستزیس آشنا شوید
این بیماری انواع مختلفی دارد که در ادامه این موارد را برای شما توضیح خواهیم داد:
مادرزادی
در این مواقع کودک با ستون فقرات غیر عادی متولد می‌شود. در واقع مهره‌های نامرتب در کمر باعث سرخوردگی می‌شود.
اسپوندیلولیستزیس استخوانی
این بیماری به دلیل اسپوندیلولیز رخ می‌دهد. در حقیقت ترک یا شکستگی باعث ضعیف شدن استخوان می‌شود.
اسپوندیلولیستزیس دژنراتیو
این نوع بسیار رایج است که به دلیل افزایش وزن رخ می‌دهد. با گذشت زمان دیسک‌ها دچار خشکی می‌شوند. با نازک شدن دیسک، مهره دچار سرخوردگی یا لغزش خواهد شد.
انواع دیگر کمتر رایج به شرح زیر است:
ضربه‌ای
در این مواقع مهره به دلیل آسیب‌دیدگی یا ضربه دچار لغزش می‌شود.
پاتالوژیک
این نوع از سرخوردگی مهره زمانی رخ می‌دهد که بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان یا تومور منجر به چنین بیماری شود.
پس از عمل جراحی
گاهی اسپوندیلولیستزیس به دلیل جراحی ستون فقرات رخ می‌دهد.
آیا اسپوندیلولیستزیس یا سر خوردگی مهره بیماری شایعی است؟
این بیماری در ۴ تا ۶ درصد از بزرگسالان مشاهده می‌شود. گاهی ممکن است فردی سال‌ها با این بیماری زندگی کند و از آن آگاهی نداشته باشد؛ چراکه، در برخی از مواقع هیچ علائمی وجود ندارد.
نوع دژنراتیو این بیماری که به دلیل افزایش سن و ساییدگی ستون فقرات رخ می‌دهد، پس از ۵۰ سالگی شیوع بیشتری در بین افراد پیدا می‌کند.
چه کسانی در معرض خطر بیماری سرخوردگی مهره قرار دارند؟
گاهی فردی به دلیل برخی از موارد بیش از سایرین در معرض خطر این بیماری قرار می‌گیرد:
ورزشکاران
ورزشکاران جوان که تمریناتی مانند ژیمناستیک و فوتبال انجام می‌دهند، دچار کشش در ستون فقرات در کمر می‌شوند و به همین جهت احتمال ایجاد سرخوردگی مهره وجود دارد.
گاهی اوقات سرخوردگی مهره در طول رشد کودکان اتفاق می‌افتد. اسپوندیلولیستزیس از مهم‌ترین دلایل کمردرد در نوجوانان است.
بیشتر بخوانید: درمان آسیب های ورزشی
ژنتیک
برخی از افراد مبتلا به سرخوردگی مهره از همان بدو تولد مهره‌های کمر نازکی دارند. این شرایط احتمال شکستگی و لغزش مهره‌ها را افزایش می‌دهد. از این رو این بیماری می‌تواند گاهی به دلیل شرایط ژنتیکی ایجاد شده باشد.
سن
با افزایش سن احتمال ساییدگی ستون فقرات افزایش پیدا کرده و در نتیجه احتمال ابتلا به بیماری سرخوردگی مهره نیز بیشتر خواهد شد. پس از ۵۰ سالگی احتمال ابتلا به این بیماری افزایش پیدا می‌کند.
آیا اسپوندیلولیستزیس نیازی به جراحی دارد؟
ابتدا پزشک سعی می‌کند که بیمار را با روش‌های غیر جراحی مانند استراحت کردن یا فیزیوتراپی درمان کند. این روش‌های درمانی اغلب علائم را تسکین می‌دهد. در چنین مواقعی پزشک تصمیم به عمل جراحی می‌گیرد:
- سرخوردگی مهره شدیدی ایجاد شده باشد.
- بیمار دچار درد شدیدی شده باشد.
- درمان‌های غیر جراحی برای بیمار تاثیرگذار نیست و همچنان علائم آزاردهنده را تجربه می‌کند.
علت سرخوردگی مهره چیست؟
ژنتیک نقش مهمی در ایجاد این بیماری در افراد دارد. همانطور که پیش از آن برای شما گفتیم برخی از افراد با مهره‌های کمری نازک‌تر از حد طبیعی متولد می‌شوند که این شرایط در ایجاد این بیماری موثر است. در بزرگسالان نیز ساییدگی ستون فقرات می‌تواند منجر به چنین مشکلی می‌شود.
اسپوندیلولیستزیس چه علائمی دارد؟
ممکن است هیچ علائمی از این بیماری را تجربه نکنید. در حقیقت بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری از آن اطلاعی ندارند. به‌طور کلی از علائم اصلی این بیماری می‌توان به درد اشاره کرد.
درد ممکن است تا باسن و پایین ران گسترش پیدا کند. همچنین امکان ایجاد علائم دیگری وجود دارد که این موارد به شرح زیر است:
- اسپاسم عضلات در ناحیه همسترینگ
- سفتی کمر
- مشکل در راه رفتن یا ایستادن طی طولانی مدت
- احساس درد هنگام خم شدن
- بی حسی، ضعف یا گزگز پا
نحوه تشخیص بیماری چگونه است؟
ابتدا پزشک معاینات فیزیکی را انجام می‌دهد و در خصوص علائم شما سوالاتی را خواهد پرسید. سپس جهت تایید تشخیص به اسکن تصویربرداری نیاز خواهید داشت.
تصویربرداری اشعه ایکس به پزشک کمک می‌کند تا متوجه شود که مهره کمر در جای خود قرار دارد یا خیر.
در سی تی اسکن یا ام آر آی ممکن است نیاز باشد که ستون فقرات با جزئیات بیشتری بررسی شود.
اسپوندیلولیستزیس یا سرخوردگی مهره چه درمانی دارد؟
درمانی که برای بیماران در نظر گرفته می‌شود به عوامل مختلفی مانند شدت سرخوردگی مهره، علائم، سن و سلامت کلی شما بستگی خواهد داشت.
پزشک با توجه به شرایطی که دارید، بهترین راهکارهای درمانی از جمله فیزیوتراپی، دارو درمانی و عمل جراحی را در نظر خواهد گرفت.
چه درمان‌های غیر جراحی برای درمان سرخوردگی مهره وجود دارد؟
پزشک ابتدا به بیمار توصیه می‌کند که سعی کند که این بیماری را با روش‌های غیر جراحی و ساده درمان کند. درمان‌ها شامل موارد زیر است:
استراحت کردن؛
منظور از استراحت کردن خودداری از فعالیت‌های سنگین و ورزشی است.
مصرف دارو؛
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌تواند منجر به تسکین درد شود. در صورتی که این دسته از داروها تاثیرگذار نباشد، پزشک داروهای دیگری را تجویز خواهد کرد.
تزریقات؛
داروهای استروئیدی مستقیما به قسمت آسیب دیده جهت تسکین درد برای بیمار تزریق می‌شود.
فیزیوتراپی؛
فیزیوتراپیست درمان هدفمندی را برای تقویت شکم و کمر در نظر خواهد گرفت.
استفاده از بریس.
بریس می‌تواند به ثبات ستون فقرات کمک کند. علاوه بر این، حرکات را محدود می‌کند تا چنین اختلالی بهبود پیدا کند. بریس معمولا برای بزرگسالان در نظر گرفته نمی‌شود.
مواقعی که عمل جراحی انجام می‌گیرد
اگر بیماری اسپوندیلولیستزیس با شدت بالایی ایجاد شده باشد و درمان‌های غیر جراحی برای بیمار موثر نباشد، در این مواقع است که پزشک عمل جراحی را برای بیمار در نظر خواهد گرفت.
اهداف انجام عمل جراحی به شرح زیر است:
- درد عصب تحریک شده تسکین پیدا کند.
- سرخوردگی و لغزش مهره ستون فقرات به طور ثابت قرار گیرد.
- همانند گذشته فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهید.
امکان ایجاد مجدد اسپوندیلولیستزیس بعد از جراحی وجود دارد؟
در اغلب مواقع بیمارانی که جراحی را برای درمان انجام می‌دهند، تسکین درد را تجربه خواهند کرد. پس از مدت کمی می‌توانند مجدد فعالیت‌های خود را انجام دهند.
آیا می‌توان خطر ابتلا به سرخوردگی مهره را کاهش داد؟
جهت کاهش خطر ابتلا به این بیماری نکاتی وجود دارد که در ادامه این موارد را برای شما ذکر خواهیم کرد:
- برای تقویت عضلات کمر و شکم باید به صورت منظم تمرینات ورزشی انجام دهید.
- وزن متعادل و متناسبی داشته باشید. اضافه وزن فشار زیادی به کمر وارد می‌کند.
- رژیم غذایی متعادلی داشته باشید تا استخوان‌های شما مقاومت بالایی در برابر هر گونه عارضه داشته باشد.
