اطلاعاتی که باید در رابطه با آرتروز بدانید
آرتروز انواع مختلفی دارد که میتواند در قسمتهای مختلفی از بدن مانند دست، پا و… ایجاد شود و بیمار را متحمل عارضههای زیادی کند. در واقع این بیماری نوعی التهاب مفصل است که میتواند یک یا چند مفصل را تحت تاثیر قرار دهد.
بیش از ۱۰۰ نوع مختلف آرتروز وجود دارد که علت و درمانهای مختلفی دارد. استئوآرتریت (OA) و آرتریت روماتوئید (RA) دو نوع شایع از آن هستند. علائم این بیماری ممکن است با گذشت زمان بروز کند یا گاهی بهصورت ناگهانی ایجاد شود.
آرتروز معمولا در افراد بالای ۶۵ سال مشاهده میشود؛ اما امکان ایجاد این بیماری در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان نیز وجود دارد. آمارها نشان میدهد که احتمال ایجاد این عارضه در خانمها بیشتر آقایان است و همچنین افرادی که دچار اضافه وزن هستند، بیشتر دچار این بیماری میشوند.
آرتروز چه علائمی دارد؟
احساس درد، سفتی و تورم مفاصل از شایعترین علائم ناشی از آرتروز است. همچنین ممکن است دامنه حرکتی شما کاهش پیدا کند و قرمزی پوست را در قسمتی که این بیماری ایجاد شده است، مشاهده کنید. بیماران در اغلب مواقع هنگام صبح متوجه علائم خود میشوند.
التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید بهدلیل سیستم ایمنی بدن است، احساس خستگی یا کاهش اشتها از دیگر علائم این بیماری است. همچنین ممکن است کم خونی داشته باشید، یعنی تعداد گلبولهای قرمز خون کاهش پیدا میکند. RA شدید در صورت عدم درمان میتواند منجر به تغییر شکل مفصل شود.
علت ایجاد آرتروز چیست؟
غضروف بافت پیوندی محکم؛ اما در عین حال انعطافپذیر در مفصل است. در واقع با جذب فشار و شوک ایجاد شده هنگام حرکت و فشار از مفصل محافظت میکند. زمانی که غضروف در بین استخوان از بین برود، میتواند منجر به انواع مختلفی از آرتروز شود.
ساییدگی و پارگی از دلایل شایعی است که منجر به آرتروز میشود. عفونت یا آسیب به مفصل میتواند در روند پیشرفت تجزیه بافت غضروف موثر باشد. همچنین اگر سابقه این بیماری در خانواده شما وجود داشته باشد ممکن است خطر ابتلا به آرتروز نیز در شما افزایش پیدا کند.
نوع متداول دیگر آن آرتریت روماتوئید (RA) یک اختلال خود ایمنی است. این بیماری زمانی ایجاد میشود که سیستم ایمنی بدن به بافتهای بدن حمله میکند. این حملات بر سینوویوم بافت نرم در مفصل تاثیر میگذارد.
به طور کلی در آرتریت روماتوئید به این صورت است که سیستم ایمنی به مفصل حمله کرده و این بافت را از بین میبرد. در نهایت میتواند منجر به تخریب استخوان و غضروف داخلی مفصل شود. علت حملات سیستم ایمنی بدن بهطور دقیق مشخص نیست.
آرتروز چگونه تشخیص داده میشود؟
جهت درمان این بیماری باید به بهترین متخصص ارتوپدی در کرج مراجعه کنید. زمانی که به پزشک مراجعه میکنید ابتدا معاینات فیزیکی را برای بررسی مفاصل انجام میدهد. سپس در صورتی که احتمال ایجاد آرتروز را بدهند آزمایشات مختلفی از جمله آزمایش خون را برای شما در نظر خواهد گرفت.
در برخی موارد تصویربرداریهایی از جمله اشعه ایکس، MRI و سی تی اسکن را جهت بررسی استخوان و غضروف برای شما در نظر میگیرند.
آرتروز چگونه درمان میشود؟
هدف از درمانی که برای شما در نظر میگیرند، تسکین و کاهش درد است تا از آسیب بیشتر به مفصل جلوگیری شود. گاهی برخی جهت تسکین درد از کمپرس آب گرم یا بستههای یخ استفاده میکنند.
برخی دیگر جهت کاهش فشار به مفصل آسیبدیده از وسیلههای کمکی مانند عصا یا واکر استفاده میکنند. علاوه بر تسکین درد بهبود عملکرد مفصل شما بسیار حائز اهمیت است. بهطور کلی درمانهایی که برای این بیماری در نظر گرفته میشود شامل موارد زیر است:
دارو درمانی
انواع مختلفی از داروها میتواند برای درمان آرتروز موثر باشد. که این موارد به شرح زیر است:
- مسکنهایی مانند هیدروکدون یا استامینوفن برای کنترل درد موثر هستند؛ اما به کاهش التهاب هیچ کمکی نمیکند.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و سالیسیلات به کنترل درد و التهاب کمک میکند. سالیسیلات میتواند جریان خون را کمتر کند؛ بنابراین، باید با مشورت پزشک داروهای رقیقکننده خون را مصرف کنید.
- کرمهای منتول یا کپسایسین مانع از انتقال علائم درد از مفصل میشود.
- داروهایی برای سرکوب سیستم ایمنی مانند پردنیزولون یا کورتیزون به کاهش التهاب کمک میکند.
عمل جراحی
در صورتی که روشهای غیر جراحی برای بیمار موثر نباشد، پزشک در نهایت عمل جراحی را برای بیمار در نظر میگیرد. جراحی جهت جایگزینی مفصل با مفصل مصنوعی است. عمل تعویض مفصل شانه و عمل تعویض مفصل زانو از رایجترین انواع این عملها هستند.
فیزیوتراپی
معمولا هر درمانی که برای بیماران در نظر میگیرند، انجام فیزیوتراپی به بیماران توصیه میشود. در واقع انجام فیزیوتراپی میتواند در تسریع روند بهبود و افزایش دامنه حرکات بسیار موثر باشد.
تغییراتی در سبک زندگی برای افراد مبتلا به آرتروز
گاهی با توجه به برخی از نکات و تغییر در سبک زندگی میتوانید آرتروز را درمان و کنترل کنید و حتی گاهی از این بیماری جلوگیری کنید. کاهش وزن و حفظ وزن سالم میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
رژیم غذایی سالم برای کاهش وزن بسیار مهم است. در واقع باید رژیم غذایی داشته باشید که سرشار از آنتی اکسیدان مانند میوههای تازه و سبزیجات باشد تا به کاهش التهاب کمک کند.
ماهی و آجیل از دیگر مواد غذایی مفید برای کاهش التهاب برای آرتروز است. غذاهایی که باید در این مواقع کمتر مصرف کنید شامل غذاهای سرخ کردنی، فراوری شده، لبنیات و مصرف زیاد گوشت هستند.
انجام تمرینات ورزشی منظم باعث انعطافپذیری مفاصل میشود. شنا کردن و فعالیتهایی مانند دویدن یا راه رفتن، تمرینات مناسبی برای افراد مبتلا به آرتروز هستند. فعالیت داشتن برای این دسته از افراد بسیار حائز اهمیت است؛ اما باید به این نکته توجه داشته باشید که در صورت لزوم استراحت کنید و در انجام فعالیتها زیاده روی نکنید.
