سندرم پیریفورمیس چیست و چگونه درمان می شود

سندرم پیریفورمیس حالتی است که در آن ماهیچه پیریفورمیس که در باسن قرار گرفته است، دچار اسپاسم می‌شود و درد باسن را به همراه دارد.
عضله پیریفورمیس می‌تواند عصب سیاتیک مجاور را تحریک کرده و منجر به درد، بی حسی و سوزن سوزن شدن در پشت ساق پا شود، در حقیقت علائمی مشابه با درد سیاتیک دارد.

محل قرارگیری عضله پیریفورمیس

ماهیچه پیریفورمیس عضله کوچکی است که در عمق باسن قرار دارد. به‌طور کلی ماهیچه پیریفورمیس از پایین ستون فقرات شروع شده و به قسمت فوقانی ران متصل می‌شود.
این عضله به صورت مورب حرکت می‌کند و عصب سیاتیک مستقیما در زیر آن قرار دارد، گاهی در برخی از افراد عصب می‌تواند از میان عضله عبور کند.

علت ایجاد سندرم عضله پیریفورمیس چیست؟

علت دقیق ایجاد این بیماری مشخص نیست؛ اما، موارد مشکوک شامل موارد زیر است:

• اسپاسم عضلانی در عضله پیریفورمیس، تحریک عضله پیریفورمیس یا تحریک ساختار مجاور مانند مفصل ساکروایلیاک یا لگن
• سفت شدن عضله در نتیجه آسیب یا اسپاسم
• تورم ماهیچه پیریفورمیس به دلیل آسیب یا اسپاسم
• خونریزی در ناحیه عضله پیریفورمیس

هر یک از این موارد یا ترکیبی از مشکلات ذکر شده می‌تواند بر عضله پیریفورمیس تاثیر بگذارد و ممکن است عصب سیاتیک مجاور را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به علائمی مانند درد، سوزن سوزن شدن یا بی حسی در پشت ران و ساق پا شود.

سندرم پیریفورمیس چه علائمی دارد؟

در اکثر مواقع بیماران علائم حادی را در ناحیه باسن و درد سیاتیک را در پشت ران، ساق پا به پزشک گزارش می‌دهند. معمولا علائم ناشی از این بیماری به شرح زیر است:

• درد مداوم و خفیف در باسن
• درد در ناحیه پشت ران و پشت ساق پا
• احساس درد هنگام بالا رفتن از پله‌ها یا شیب‌ها
• افزایش درد پس از نشستن طی طولانی مدت
• کاهش دامنه حرکتی مفصل ران

به‌طور کلی علائم سندرم پیریفورمیس پس از نشستن طولانی مدت، راه رفتن یا دویدن بدتر می‌شود و ممکن است بیمار پس از دراز کشیدن به پشت احساس بهتری داشته باشد.

سندرم پیریفورمیس چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک بر اساس سابقه پزشکی بیمار، معاینه فیزیکی و گاهی آزمایش‌های تشخیص این بیماری را تشخیص می‌دهد.
در اغلب مواقع با رد سایر بیماری‌های احتمالی مانند فتق دیسک کمر یا اختلال در عملکرد مفصل ساکروایلیاک این بیماری را تشخیص می‌دهد.

معاینه فیزیکی

مفصل پاها مورد بررسی قرار می‌گیرد تا مشخص شود که آیا حرکتی منجر به افزایش کمردرد یا درد در اندام تحتانی (درد سیاتیک) می‌شود یا خیر.

تاریخچه پزشکی

در این مواقع پزشک سوالاتی در خصوص زمان شروع درد، درد در موقعیت یا حالت‌های خاص، درمان‌هایی که انجام گرفته است و… خواهد پرسید.

آزمایشات تشخیصی

اشعه ایکس و سایر آزمایش‌های تصویربرداری ستون فقرات نمی‌تواند راهی برای تشخیص اینکه عصب سیاتیک در عضله پیریفورمیس تحریک شده است یا خیر، باشد.
با این حال انجام برخی از آزمایشات تشخیصی مانند اشعه ایکس، MRI و آزمایش هدایت عصبی، ممکن است برای حذف علائم مشابه با این بیماری مناسب باشد.

سندرم عضله پیریفورمیس چه درمانی دارد؟

بسته به شدت درد و سایر علائ بیمار، متناسب با هر فرد درمان مناسبی در نظر گرفته خواهد شد. گاهی ممکن است برای درمان این بیماری راهکارهای غیر جراحی در نظر گرفته شود که این موارد به شرح زیر است:

سرما درمانی

این روش درمانی یکی از راهکارهای ساده خانگی است که باید کمپرس گرم و سرد در ناحیه دردناک قرار گرفته شود.
هنگام شروع درد باید روی شکم دراز بکشید و یک کیسه یخ را روی قسمت دردناک به مدت ۲۰ دقیقه قرار دهید.
در صورت نیاز می‌توانید از این بسته یخ هر ۲ الی ۴ ساعت استفاده کنید. اگر هنگام قرار دادن کمپرس یخ، ماساژ نیز بدهید، موثرتر واقع خواهد شد.

گرما درمانی

حال می‌توانید پس از استفاده از کمپرس سرد، از کمپرس آب گرم نیز استفاده کنید. در صورت استفاده از کمپرس گرم باید روی شکم دراز بکشید و به مدت ۲۰ دقیقه روی قسمت دردناک قرار دهید.

درمان دارویی

از آنجایی علت اصلی درد التهاب است، داروهای ضد التهاب غیر استروئید مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به کاهش التهاب در ناحیه آسیب‌دیده کمک خواهد کرد.
گاهی بهترین متخصص ارتوپدی در کرج برای تسکین درد شدید داروهای استروئیدی را برای بیمار تزریق می‌کند.
بی حسی و کورتیکو استروئید ممکن است مستقیما به عضله پیریفورمیس تزریق شود تا کاهش اسپاسم و درد را به همراه داشته باشد. هدف از تزریق معمولا کاهش درد حاد تا پیشرفته است تا بیمار در فیزیوتراپی پیشرفت داشته باشد.

الکتروتراپی

استفاده از تحریک الکتریکی در باسن از طریق پوست یا تحریک جریان تداخلی می‌تواند به جلوگیری از درد و کاهش اسپاسم عضلانی کمک کند.