با سرطان استخوان و علائم آن آشنا شوید
سرطان استخوان زمانی ایجاد می‌شود که تومور یا توده غیر طبیعی در استخوان تشکیل شود. گاهی ممکن است تومور بدخیم و به‌طور تهاجمی در حال رشد باشد و به سایر قسمت‌های بدن گسترش پیدا کند.
اگر تومور به‌صورت بدخیم ایجاد شده باشد، به معنی سرطانی بودن آن است. معمولا سرطانی که ابتدا از استخوان ایجاد شود، بسیار نادر است.
آشنایی با انواع سرطان استخوان
«سرطان اولیه استخوان» از جدی‌ترین نوع سرطان استخوان است. در حقیقت به این معنی که این بیماری به‌طور مستقیم در استخوان‌ها یا بافت‌های اطراف مانند غضروف تشکیل می‌شود.
گاهی ممکن است علت ایجاد سرطان استخوان به‌دلیل متاستاز سرطان‌های دیگر در بدن باشد. این نوع به عنوان «سرطان ثانویه استخوان» ایجاد می‌شود و از رایج‌ترین نوع سرطان استخوان است.
به‌طور کلی انواع متداول سرطان‌های اولیه به شرح زیر است:
مولتیپل میلوما (MM)
مولتیپل میلوما از متداول‌ترین نوع سرطان استخوان است و زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌های سرطانی در مغز استخوان رشد کرده باشند و باعث ایجاد تومور در استخوان‌های مختلف شوند. این نوع از سرطان معمولا در افراد مسن ایجاد می‌شود.
استئوسارکوم
استئوسارکوم یا سارکوم استئوژنیک بیشتر در کودکان و نوجوانان ایجاد می‌شود؛ اما، امکان ایجاد آن در بزرگسالان نیز وجود دارد.
این نوع سرطان بیشتر در استخوان‌های بلند در بازوها و پاها ایجاد می‌شود. با این حال ممکن است از باسن، شانه‌ها یا قسمت‌های دیگر شروع شود.
کندروسارکوم
این نوع سرطان در لگن، ران و شانه‌های بزرگسالان مسن مشاهده می‌شود. کندروسارکوم در بافت زیر غضروف شکل می‌گیرد و دومین سرطان شایع در استخوان‌هاست.
سارکوم یوئینگ
این نوع از سرطان استخوان نادر است که در بافت‌های نرم اطراف استخوان یا مستقیما در استخوان کودکان و بزرگسالان ایجاد می‌شود. استخوان‌های بلند بدن مانند بازوها و پاها و لگن تحت تاثیر این بیماری قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: عفونت استخوان؛ استئومیلیت
سرطان استخوان چه علائمی دارد؟
علائم ناشی از سرطان استخوان به شرح زیر است:
- درد و تورم در استخوان‌های آسیب دیده
- ایجاد توده سخت قابل لمس در استخوان‌های بلند
- احساس خستگی
علائم کمتر شایع شامل موارد زیر است:
- شکستگی استخوان‌ها
- کاهش وزن
علت ایجاد سرطان چیست؟
علت ایجاد این بیماری به‌طور دقیق مشخص نیست؛ اما، عواملی وجود دارد که ممکن است در ایجاد یا رشد غیر طبیعی استخوان نقش داشته باشد. این موارد به شرح زیر است:
رشد غیر طبیعی سلولی
سلول‌های سالم به‌طور مداوم تقسیم و جایگزین سلول‌های قدیمی می‌شوند و پس از اتمام این روند، از بین می‌روند؛ اما، سلول‌های غیر طبیعی از بین نمی‌روند.
به همین جهت شروع به تشکیل توده‌هایی می‌کند که به تومور تبدیل می‌شوند.
پرتودرمانی
پرتو درمانی که سلول‌های غیر طبیعی را از بین می‌برد، ممکن است برای درمان سرطان استخوان نیز به کار گرفته شود.
با این حال که این نوعی روش درمان است؛ اما، استئوسارکوم ممکن است در برخی از افرادی که تحت درمان هستند، ایجاد شود. استفاده از دوزهای بالای اشعه ایکس می‌تواند عاملی در ایجاد این بیماری باشد.
چه افرادی در معرض خطر سرطان استخوان قرار دارند؟
موارد زیر ممکن است خطر ابتلا به سرطان استخوان را افزایش دهد:
- سابقه خانوادگی سرطان استخوان، به ویژه سرطان استخوان
- سابقه انجام پرتو درمانی
- بیماری پاژه (چنین شرایطی می‌تواند منجر به شکستگی استخوان و رشد غیرطبیعی آنها شود)
- در حال حاضر یا در گذشته چندین تومور در غضروف داشته باشد که همان بافت همبند استخوان است.
مطالب مرتبط: منظور از شکستگی استخوان متاکارپ چیست
نحوه تشخیص سرطان استخوان چگونه است؟
پزشکان سرطان اولیه استخوان را در چند مرحله طبقه‌بندی می‌کنند. در حقیقت با این کار تشخیص داده می‌شود که چه راهکارهای درمانی برای او در نظر گرفته شود.
مراحل این بیماری به شرح زیر است:
- مرحله ۱؛ سرطان استخوان به قسمت‌های دیگر خارج از استخوان گسترش پیدا نکرده باشد.
- مرحله ۲؛ سرطان استخوان گسترش نیافته است؛ اما، ممکن است به‌صورت تهاجمی شود و تهدیدی برای سایر بافت‌ها باشد.
- مرحله ۳؛ سرطان استخوان به یک یا چند قسمت از استخوان گسترش یافته است و حالت تهاجمی دارد.
- مرحله ۴؛ سرطان استخوان به بافت‌های اطراف استخوان و سایر اندام‌ها مانند ریه‌ها و مغز گسترش یافته است.
پزشک از روش‌های دیگری نیز برای تعیین مرحله استخوان به کار می‌گیرد:
- نمونه برداری؛ نمونه کوچکی از بافت استخوان را برای تشخیص سرطان تجزیه و تحلیل می‌کنند.
- اسکن استخوان؛ وضعیت استخوان‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- آزمایش خون از دیگر روش تشخیص این بیماری است.
- آزمایشات تصویربرداری شامل اشعه ایکس، MRI، CT اسکن برای مشاهده عمیق ساختار استخوان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سرطان استخوان چه درمانی دارد؟
درمانی که برای این بیماری در نظر گرفته می‌شود، به چنین مواردی بستگی دارد:
- مرحله سرطان
- سن
- سلامتی عمومی
- اندازه و محل تومور
درمان دارویی سرطان استخوان
داروهایی که برای این بیماری از سوی پزشک تجویز می‌شود به شرح زیر است:
- داروهای شیمی درمانی برای مولتوم میلوما
- داروهای مسکن جهت تسکین التهاب و درد
- بیس فسفونات‌ها برای جلوگیری از بین رفتن استخوان و محافظت از ساختار استخوان
- داروهای سیتوتوکسیک برای جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی
پرتو درمانی
پزشک گاهی پرتودرمانی را برای از بین سلول‌های سرطانی به بیمار توصیه می‌کند.
عمل جراحی
گاهی تومور یا بافت‌های آسیب دیده را با انجام عمل جراحی خارج می‌کنند. در برخی از مواقع دیگر استخوان آسیب دیده را خارج می‌کنند و جایگزینی برای آن در نظر می‌گیرند. علاوه بر این، گاهی بیمار نیاز به قطع عضو دارد.
